Zatrzymana ósemka – przyczyny, objawy i leczenie

Nie tylko zęby już w pełni wyrośnięte stanowią źródło problemów i są podatne na atak bakterii. Często jeszcze więcej trudności sprawiają zatrzymane zęby, których nie widać gołym okiem. A spośród nich największe komplikacje niesie zatrzymana ósemka. Z tego powodu zęby mądrości są najczęściej usuwanymi zębami zatrzymanymi. Skąd się bierze zatrzymana ósemka, jakie daje objawy i jak ją leczyć?

Zatrzymana ósemka – przyczyny

Jako ząb zatrzymany definiujemy ząb, który znajduje się w kości, ale nie wyrznął się. Może być całkowicie niewidoczny w jamie ustnej lub może być widoczny w dziąśle, ale nie w pełni. Częściowo zatrzymana ósemka na ogół oznacza, że ząb wyrzyna się krzywo, co będzie rodziło problemy w przyszłości.
Jako główną przyczynę zatrzymanych zębów mądrości, czyli trzecich zębów trzonowych, uznaje się brak miejsca w łukach zębowych. Ósemki najzwyczajniej w świecie nie mają gdzie wyrznąć się poprawnie. Za jeden z powodów niewyrzniętych ósemek wyróżnia się także przebyte urazy.

Jakie objawy daje zatrzymana ósemka?

Zęby mądrości, czyli ósemki prawidłowo wyrzynają się między 18 a 25 rokiem życia. Coraz częściej jednak ta górna granica się przesuwa i dopiero po trzydziestce u pacjentów zaczynają się wyrzynać ósemki. Na ogół jednak już wtedy są źródłem kłopotów. Jeśli do 25 roku życia u pacjenta nie wyrznęły się ósemki, a podczas badania RTG stomatolog dostrzeże na zdjęciu zawiązki zębów mądrości, możemy śmiało stwierdzić, iż mamy do czynienia z zatrzymanymi ósemkami. Często nie dają one wówczas jeszcze żadnych objawów.

Zdarza się jednak, że zatrzymana ósemka mocno uprzykrza życie pacjentowi. Do najczęstszych objawów zatrzymanej ósemki należy samoistny ból ósemki – a właściwie miejsca, w którym ósemka powinna się wyrznąć. Ból ten może mieć różne nasilenia. Poza bólem pacjentowi dolega duży dyskomfort, opuchlizna, zaczerwienienie i obrzęk. Może także pojawić się stan zapalny w tym miejscu, kieszonki dziąsłowe czy też zapalenie dziąseł razem z wysiękiem płynu dziąsłowego o charakterystycznym nieprzyjemnym zapachu.

Jak leczyć zatrzymane ósemki?

Nie każdą sytuację z niewyrzniętą ósemką należy niezwłocznie leczyć. Zdarza się, że zatrzymana ósemka nie wywołuje żadnych dolegliwości, a do tego nie zagraża sąsiadującym zębom. Wówczas zaleca się kontrolowanie sytuacji i regularne wykonywanie zdjęcia RTG.

Niestety, w większości przypadków zatrzymana ósemka wymaga leczenia i interwencji chirurga stomatologicznego. Metodą leczenia zatrzymanych zębów mądrości jest dłutowanie. Zabieg polega na nacięciu dziąsła i odsłonięciu kości blokującej prawidłowe wyrznięcie się zęba. Następnie chirurg stomatolog usuwa zatrzymaną ósemkę i zszywa ranę. Zabieg trwa od kilkunastu do kilkudziesięciu minut w zależności od poziomu skomplikowania. Usuwanie zatrzymanej ósemki odbywa się przy znieczuleniu miejscowym, więc pacjent nie odczuwa bólu w trakcie zabiegu.

Chirurg stomatologiczny przekazuje pacjentowi informacje dotyczące dalszego postępowania w najbliższych dniach. Do zaleceń po usunięci zatrzymanej ósemki należą między innymi:

• niespożywanie gorących i ciepłych potraw i napojów,
• unikanie gryzienia i żucia,
• jedzenie płynnych posiłków,
• zakaz picia alkoholu i palenia papierosów przynajmniej przez kilka pierwszych dni po zabiegu,
• bardzo ostrożna higiena jamy ustnej – unikanie szczotkowania miejsca po usunięciu ósemki.

W miejscu dłutowania zatrzymanej ósemki tworzy się skrzep, który sprzyja gojeniu się rany. Wielu pacjentów skarży się na silny ból utrzymujący się przez kilka dni po zabiegu, dlatego stomatolog przepisuje zazwyczaj leki przeciwbólowe. Zdarza się również, że po usunięciu niewyrzniętego zęba mądrości dochodzi do tymczasowej niedoczulicy nerwu zębodołowego. Dzieje się tak częściej w przypadku zębów dolnych i wynika to z budowy czaszki i żuchwy.
Z kolei niecałkowicie zatrzymane ósemki, czyli takie z widoczną częścią korony i resztą zęba pokrytą dziąsłem, można odbarczyć poprzez zabieg dekapiszonażu. Zabieg ten polega na usunięciu części dziąsła, która utrudnia wyrznięcie się zęba. Ta opcja możliwa jest tylko wtedy, gdy ósemka stoi prosto, co niestety nie zdarza się często.

Zatrzymana ósemka – powikłania

Niewyrznięte zęby mądrości niosą wiele powikłań. Czasem czekają uśpione przez długie lata, aż w końcu dają o sobie znać. Wokół zatrzymanych ósemek często tworzą się torbiele zębopochodne. Zatrzymana ósemka nierzadko wywołuje silny ból i obrzęk dziąsła, a także uporczywe bóle głowy i żuchwy. Niewyrznięte ósemki często też rozpychają się w łuku zębowym, powodując wady zgryzu i konieczność leczenia ortodontycznego. Również jeśli pacjent chce rozpocząć leczenie ortodontyczne, to przed założeniem aparatu na zęby obowiązkowo należy usunąć zatrzymane ósemki.