Zalecenia po wyrwaniu zęba
Nowoczesna stomatologia oferuje wiele możliwości leczenia zębów nawet w bardzo trudnych i skomplikowanych przypadkach. Są jednak takie sytuacje, kiedy nie ma możliwości uratowania zęba i potrzebna jest ekstrakcja zęba. Kluczowe dla zdrowienia pacjenta po zabiegu jest przestrzeganie kilku ważnych zasad. Jakie więc są zalecenia po wyrwaniu zęba i czego należy unikać?
Kiedy usunięcie zęba jest jedyną opcją
Mimo że stomatolodzy niemal stają na głowie, by ratować zęby swoich pacjentów, czasem jedynym wyjściem pozostaje ekstrakcja. Przyczyn usuwania zębów jest wiele, najczęściej jednak powodem jest zaniedbanie i zbyt późne zgłoszenie się do gabinetu. Dentysta podejmuje wówczas próby leczenia kanałowego, ale nie zawsze kończą się one sukcesem. Nikt przecież nie jest cudotwórcą.
Usunięcie zęba jest również zalecane w przypadku zębów zatrzymanych. Dotyczy to zwłaszcza zatrzymanych ósemek, które mają w zwyczaju komplikowanie życia pacjentom i stomatologom. Tak zwane zęby mądrości bowiem często wyrzynają się pod nieprawidłowym kątem, naruszając strukturę sąsiadujących zębów. Zdarza się również, że wyrzynają się tylko fragmenty ósemki, a reszta pozostaje schowana pod dziąsłem. Na podstawie zdjęcia rentgenowskiego zostaje podjęta decyzja o tym, czy ekstrakcja zęba jest konieczna.
Bezwzględnie zatrzymane ósemki usuwa się przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego.
Zalecenia po wyrwaniu zęba – co wolno
Każdy przypadek usunięcia zęba jest inny i obowiązkowo należy stosować się do tego, co po zabiegu powie chirurg stomatolog. W większości jednak zalecenia po wyrwaniu zęba są do siebie bliźniaczo podobne. Dlatego też zebraliśmy je w punktach.
Co robić po wyrwaniu zęba
- Przez około 30 minut po zabiegu ekstrakcji trzeba przegryzać umieszczony w ranie tampon. Dzięki temu zahamowujemy krwawienie i pozwalamy na szybsze tworzenie się skrzepu. Po upływie 30 minut tampon usuwamy z jamy ustnej i NIE płuczemy jej wodą.
- Warto stosować zimne okłady, aby zminimalizować ból i dyskomfort. Można sięgnąć po suchy lód, kompresy do zamrażania z apteki lub nawet zwykły lód owinięty w ręcznik.
- Przez całą dobę po zabiegu spożywać należy wyłącznie chłodne pokarmy i lody.
- Należy zwrócić szczególną uwagę na higienę jamy ustnej. Wprawdzie w ciągu pierwszej doby musimy powstrzymać się od szczotkowania i płukania zębów, ale już w następnych dniach powinniśmy wrócić do zdrowych nawyków i dokładnego mycia zębów. Należy jednak unikać miejsca po wyrwaniu zęba, aby nie uszkodzić skrzepu. Warto też wiedzieć, że na ranie może tworzyć się białawy nalot, którego nie wolno usuwać. Jest to bowiem zdrowa tkanka-włóknik, z której powstaje nowe dziąsło.
- Po skończeniu działania znieczulenia możemy odczuwać ból, dlatego warto mieć pod ręką leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, jak Ibuprom czy Pyralgina. Jeśli lekarz zaleci nam inny lek przeciwbólowy, to postępujmy według jego wskazówek. Zdarza się również, że stomatolog przepisuje po zabiegu antybiotyk. Nie rezygnujmy z jego przyjmowania nawet wtedy, gdy wydaje nam się, że wszystko ładnie się już zagoiło i przestało nas boleć.
- Jeśli ból nie zmniejsza się po kilku dniach, należy udać się na wizytę kontrolną i zweryfikować, czy wszystko prawidłowo się goi.
- Przez kilka dni może utrzymywać się lekkie krwawienie z rany. Pomocne stają się wtedy zimne okłady. Natomiast jeśli krwawienie nie zanika z czasem, koniecznie odwiedźmy dentystę.
- Do momentu pełnego zagojenia się rany warto spożywać w większości płynne posiłki, aby uniknąć żucia i gryzienia, które mogą podrażnić miejsce po wyrwaniu zęba. Najlepsze będą chłodne zupy, kisiele, galaretki, jogurty. Z czasem można dołączyć miękkie bułki, ziemniaki, owsianki czy gotowane warzywa. Zawsze też można zblendować produkty i stworzyć z nich smaczne puree.
Zalecenia po wyrwaniu zęba – czego NIE wolno
- Przez minimum 2 godziny po usunięciu zęba nie wolno pić ani jeść niczego. Mogłoby to bowiem wypłukać skrzep lub doprowadzić do podrażnienia świeżej rany. Tym bardziej, że znieczulenie może jeszcze działać i pacjent nie czuje języka i warg, może więc niechcący się pogryźć i zranić.
- Minimum przez dobę nie wolno spożywać gorących i ciepłych potraw, ponieważ mogą one spowodować rozgrzanie rany, a w konsekwencji zintensyfikowanie krwawienia.
- Nie powinno się też jeść twardych produktów spożywczych (np. orzechów), bo mogą podrażnić ranę.
- Przez co najmniej dwa dni po ekstrakcji nie wolno palić papierosów, ponieważ dym papierosowy utrudnia tworzenie się skrzepu i opóźnia proces gojenia się. Może rozwinąć się tzw. suchy zębodół, który wiąże się z silnym bólem. Groźne jest także samo zaciąganie się, które wytwarza ciśnienie w jamie ustnej mogące uszkodzić skrzep.
- Co najmniej przez dobę po wyrwaniu zęba powstrzymajmy się od wszelkich płukanek (ziołowych, płynów do higieny jamy ustnej itp.), bo mogą one wypłukać skrzep. Dopiero po upływie 24 godzin można zacząć stosować delikatne ziołowe płukanki np. z szałwii, która ma działanie odkażające i ściągające.
- Przez przynajmniej kilka pierwszych dni należy bezwzględnie zrezygnować z picia alkoholu, kwaśnych i gazowanych napojów oraz ograniczyć (lub najlepiej całkiem wyeliminować) kawę.
- Należy unikać picia przez słomkę, które zwiększa ciśnienie krwi.
- Niebezpieczne jest również mocne kichanie i intensywne wydmuchiwanie nosa, ponieważ podniesione ciśnienie może zerwać skrzep lub szwy. Nie zawsze jednak jesteśmy w stanie zapanować nad kichaniem.
- Przez pierwsze dni po wyrwaniu zęba unikajmy wysiłku fizycznego.