Zębiniaki – czym są i jak je leczyć?
Zębiniaki to zwapnienia w miazdze, które są zlokalizowane głównie w komorze zęba. Często nie mamy pojęcia, że coś takiego rozwija się w naszej jamie ustnej aż do momentu wystąpienia silnego bólu. Przychodzimy więc z pomocą, jak rozpoznać zębiniaki i jak je leczyć.
Skąd się biorą zębiniaki
Zębiniaki są formą zwyrodnienia miazgi pod postacią zwapnionych złogów soli mineralnych. Inaczej nazywane są także kamieniami miazgowymi. Najczęściej dotykają zęby trzonowe, siekacze dolne oraz zęby jeszcze niewyrżnięte, a także zęby zatrzymane. Powstają w miejscach martwiczych ognisk i zazwyczaj znaleźć je można w okolicy komory i korzenia zęba.
Przyczyny powstawania zębiniaków nie zostały jeszcze niestety wyjaśnione, często jednak za ich pojawienie się odpowiedzialny jest stan zapalny lub urazy. Rozmiary zębiniaków są bardzo różne, od mikroskopijnych zmian po duże zmiany prowadzące do zarastania komory miazgi.
Rodzaje zębiniaków
Właśnie ze względu na różny rozmiar, budowę i umiejscowienie, wyróżnia się kilka rodzajów zębiniaków.
Ze względu na rozmiar i umiejscowienie wyróżniamy zębiniaki:
- Zbite – znajdujące się w komorze zęba, widoczne na zdjęciu RTG;
- Rozproszone – zlokalizowane zazwyczaj w kanałach korzeni, nie są widoczne na zdjęciu RTG.
Ze względu na strukturę budowy mamy zębiniaki:
- Prawdziwe – bardzo podobne swoją strukturą do zębiny, dość rzadkie;
- Rzekome – nie mają budowy zbliżonej do zębiny, posiadają zwapniałe komórki, które stale rozrastają się na skutek narastającego wapnienia.
Umiejscowienie zębiniaków pozwala wyróżnić następujące rodzaje:
- Luźno leżące – takie zębiniaki nie przylegają do ściany jamy zębowej i w całości otoczone są przez miazgę;
- Przyścienne – częściowo połączone z zębiną;
- Śródzębinowe – całkowicie otoczone przez zębinę.
Objawy zębiniaków
Bardzo często zębiniaki przez długi czas nie dają żadnych objawów bólowych. W takiej sytuacji zostają zauważone dopiero podczas wizyty u dentysty lub na zdjęciu rentgenowskim. Uciążliwy ból pojawia się wraz ze wzrostem zębiniaka, który zaczyna uciskać nerw czuciowy i naczynia krwionośne. Początkowo ból ten przypomina ból towarzyszący zapaleniu miazgi czy też nerwu trójdzielnego. Gdy zębiniak osiąga duże rozmiary, wypełnia całą komorę zęba, a tym samym uszkadza miazgę i prowadzi do jej obumierania. Aby potwierdzić, że mamy do czynienia z zębiniakiem, konieczne jest zdjęcie RTG.
Zębiniaki – leczenie
Nieleczone i stale rozwijające się zębiniaki mogą powodować poważne problemy zdrowotne. Gdy zębiniak jest niewielkich rozmiarów i nie wywołuje bólu, dentysta może zalecić obserwacje i regularne kontrole. W przypadku wystąpienie dolegliwości bólowych zaleca się usunięcie zmienionej chorobowo miazgi i leczenie kanałowe. Zabieg wykonuje się pod znieczuleniem, jest więc bezbolesny.
Warto pamiętać, że nawet maleńkie zębiniaki mogą utrudnić leczenie endodontyczne, poprzez utrudnienie dostępu do dna komory zęba i ujść kanałów. W takiej sytuacji konieczne może być usunięcie tych drobnych zębiniaków. Najlepiej regularnie poddawać się wizytom kontrolnym, na których stomatolog ma szansę wychwycić błyskawicznie każdą zmianę w jamie ustnej.
Na koniec chcielibyśmy jeszcze wszystkich uspokoić, że zębiniaki nie mają nic wspólnego ze zmianami nowotworowymi. Błędne myślenie wielu osób często bierze się z tego, że w medycynie istnieje pojęcie zębiak, które określa łagodny guz nowotworowy. Zębiniak, choć narasta na miazdze, nie jest żadną zmianą nowotworową.