Ortodoncja zębów mlecznych
Prosty zgryz jest niezwykle ważny nie tylko dla estetyki uśmiechu, ale przede wszystkim dla zdrowia jamy ustnej. Na szczęście coraz więcej osób zdaje sobie z tego sprawię i walczy o proste zęby. Z aparatem na zębach można spotkać niemal równie często nastolatków, jak i osoby dorosłe. Wciąż jednak niewiele osób wie, że niesamowicie ważna jest ortodoncja zębów mlecznych. Zatem kiedy najlepiej udać się do ortodonty z dzieckiem?
Wady zgryzu u dzieci – przyczyny
Już od pierwszych miesięcy życia rodzice powinni dbać o zdrowie jamy ustnej maluszka. Późniejsze wady zgryzu bowiem mocno zależą od wczesnych nawyków. Do powstawania wad zgryzu zębów mlecznych przyczynia się z pewnością używanie nieodpowiedniego smoczka. Warto też pamiętać, by w miarę możliwości dość szybko zrezygnować ze smoczka w ogóle. Równie niekorzystnie na zgryz dzieci wpływa częste ssanie kciuka i nieprawidłowy sposób karmienia. Chodzi tu o nieodpowiednią pozycję przy karmieniu, czyli zły kąt trzymania butelki w stosunku do ust dziecka. Błędem jest także podawanie mocno rozdrobnionego pokarmu.
Bardzo istotną kwestią jest również delikatne przemywanie jamy ustnej maluszka po jedzeniu. W późniejszym czasie zaś należy nauczyć dziecko prawidłowej techniki szczotkowania zębów. Jeśli dojdzie do rozwoju próchnicy, konieczne jest leczenie zębów mlecznych. Absolutnie nie czekamy aż zęby same wypadną. Po pierwsze próchnica zębów mlecznych boli, a po drugie bakterie mogą przenieść się na sąsiadujące zęby – w tym wykształcone już zęby stałe. Ponadto próchnica może prowadzić do przedwczesnego wypadnięcia zęba mlecznego, a tym samym spowoduje nieprawidłową pracę całego zgryzu. To z kolei przyczynia się do powstawania wad zgryzu.
Ortodoncja zębów mlecznych – kiedy udać się do ortodonty?
Do ortodonty z dzieckiem należy udać się w momencie wyrżnięcia się wszystkich zębów mlecznych, czyli około szóstego roku życia. Błędem jest czekanie na pojawienie się zębów stałych, ponieważ wtedy jedyną alternatywą może być już stały aparat ortodontyczny. Warto jednak stale kontrolować uzębienie maluszka i w razie wątpliwości udać się do ortodonty znacznie wcześniej. Zdarza się, że leczenie ortodontyczne przeprowadza się nawet u trzylatków. Należy też pamiętać, że nieprawidłowy zgryz może utrudniać gryzienie pokarmów, prawidłową wymowę, a nawet oddychanie.
Zapalić ostrzegawczą lampkę u rodziców powinny takie sygnały, jak: lekkie skrzywienie zębów, oddychanie dziecka przez usta, nadmierne stłoczenie zębów, niewyraźna mowa i trudności z wymawianiem niektórych głosek, zbyt wysunięty lub cofnięty podbródek, asymetria twarzy, problemy z gryzieniem i przeżuwaniem, a także przedwczesna albo zbyt późna utrata zębów mlecznych. Nawet jeśli faktycznie nic złego się nie dzieje, to lepiej, by ocenił to ortodonta.
Na czym polega ortodoncja zębów mlecznych?
Ortodoncja zębów mlecznych rzadko polega na noszeniu stałego aparatu na zębach. Czasem wystarczy samo wyeliminowanie szkodliwych nawyków (ssanie kciuka, obgryzanie paznokci itp.), by drobne wady zgryzu zębów mlecznych cofnęły się. W przypadku zębów mlecznych częściej stosuje się ruchome aparaty ortodontyczne, które dziecko powinno nosić przez minimum kilkanaście godzin. Na ogół zaleca się, by taki wyjmowany aparat zakładać na zęby na noc oraz przez kilka godzin w ciągu dnia. Ruchomy aparat na zęby można zakładać już nawet trzylatkom, jednak wymaga to ich współpracy zarówno przy wykonywaniu wycisków w gabinecie ortodonty, jak i chęci do noszenia aparatu w domu. Często jest to niewykonalne u takich maluchów.
Jeśli zajdzie taka potrzeba, to po noszeniu aparatu ruchomego na mleczakach i następnie wyrżnięciu się zębów stałych, zakłada się jeszcze stały aparat ortodontyczny. Szybka reakcja i rozpoczęcie leczenia w momencie posiadania zębów mlecznych może uchronić przed skomplikowanymi wadami zgryzu i znacząco skrócić czas leczenia.
Leczenie ortodontyczne zębów mlecznych podejmuje się również w przypadku przedwczesnej utraty zęba. Dochodzi do tego najczęściej na skutek urazu, o który łatwo przy szalonych dziecięcych zabawach. Na szczęście nie każda utrata zęba wymaga wizyty u ortodonty. Problem pojawia się w momencie, gdy dziecko nie ma jeszcze wykształconej wymowy głosek lub gdy dochodzi do przemieszczenia się zębów siecznych na miejsce utraconego kła. Powoduje to zaburzenia linii pośrodkowej oraz asymetrię w ustawieniu zębów. W takim wypadku ortodonta może zalecić leczenie lub nawet usunięcie drugiego kła po drugiej stronie łuku.
Trzeba pamiętać, że każdy przypadek musi być rozpatrywany indywidualnie, a metoda leczenia dopasowana do konkretnego pacjenta. Dlatego też ortodoncja zębów mlecznych jest tak istotna już od najmłodszych lat, a na konsultację powinien udać się każdy rodzic z dzieckiem.